Manipulasyon sa estadistika ng disempleyo

(Mula sa Abril 2006 edisyon ng Ang Bayan) – Ang “husay” sa ekonomya ng ekonomistang si Gloria Arroyo ay makikita sa “husay” ng kanyang manipulasyon sa estadistika ng disempleyo. Kaya naman nitong Enero 2006, kumpara noong Abril 2004, ang bilang ng mga “walang trabaho” ay bigla-biglang nabawasan nang 2.149 milyon!

Susi sa salamangkang ito ni Arroyo ang pagbabawas sa bilang ng pwersa ng paggawa sa pamamagitan ng pagbabago sa depinisyon ng “walang trabaho” na ginawa ng National Statistical Coordination Board (NCSB) noong Oktubre 2004.
Dito, hindi na itinuturing na bahagi ng pwersa ng paggawa yaong mga manggagawang lagpas anim na buwan nang hindi naghahanap ng trabaho—karaniwa’y bunga ng kawalan ng oportunidad na makapaghanapbuhay.
Sa ganitong madayang paghihigpit sa depinisyon, mahigit 1.285 milyon ang awtomatikong nabawas sa pwersa ng paggawa. Ito’y kahit pa lumaki nang
1.054 milyon ang populasyon ng mga Pilipinong may edad na 15 taong gulang pataas, na siyang dapat kabilang sa pwersa ng paggawa sa karaniwang pakahulugan nito. Dahil dito, mapanlinlang ding napalalabas na tumaas ang tantos ng empleyo (mula 86.3% tungong 91.9%).

Kung tutuusin, ang pagbabago ng depinisyong ito noong Oktubre 2004 ay pinakahuli lamang sa ginagawang pandaraya sa datos ng empleyo. Bago pa ito, malaking tipak na ng mga manggagawa na nakaka-tegoryang maybahay (housewife) ang hindi na ibinibilang sa pwersa ng paggawa. Kung tutuusin, sa mahigit 20 milyong populasyong inalis na sa pwersa ng paggawa nitong Enero 2006, umaabot sa 15.3 milyon ang pwede sanang maghanap-buhay kung may makikita lamang na trabaho. Kung idaragdag pa ang upisyal na datos sa disempleyo, sa minimum ay 18.14 milyon ang aktwal na walang trabaho (o 36.8% at hindi 8.3% tulad ng ipinagma-malaki ng rehimen).

“Nababawasan” din ng gubyerno ang disempleyo sa pamamagitan ng pagsasabing may trabaho yaong mga kung tutuusi’y walang regular na empleyo o tuluy-tuloy at sapat na mapagkakakitaan. Pinalalabas nga lamang na “di sapat” ang trabaho (underemployed) ng mga ito, na umaabot sa pitong milyong katao. Kabilang sa kategoryang ito ang mga may sariling maliliit na tindahan at talyer at ang mga kapamilyang karaniwang pinatatrabaho sa mga ito nang wala o maliit lamang ang bayad. Ibinibilang din sa mga “di sapat” ang trabaho ang mga naglalako sa lansangan, “bar-ker” sa mga terminal ng dyip at iba pang sa katunayan ay nabubuhay nang isang kahig, isang tuka. Samakatwid, sa kabuuan, 25.059 mil-yon o halos 50% ang bilang ng mga walang trabaho at hindi sapat ang kinikita.